Radca prawny Bydgoszcz
Zespół kancelarii radców prawnych Bydgoszcz

ZESPÓŁ KANCELARII RADCÓW PRAWNYCH
BYDGOSZCZ, UL. GRUNWALDZKA 229

WSZYSTKO O ALIMENTACH NA DZIECKO


Czym są alimenty?

Jednym z podstawowych obowiązków rodziców jest łożenie na utrzymanie i wychowanie swoich dzieci. Obowiązek ten nie dotyczy tylko dzieci niepełnoletnich. Odnosi się on do wszystkich dzieci, bez względu na wiek, jeżeli nie są one w stanie samodzielnie utrzymać się.

Kiedy dziecku przysługują alimenty?

O alimenty może obiegać się dziecko, pod warunkiem, że nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.
W pierwszej kolejności to rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności (np. dziadków) powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności (np. osoby takie zmarły) albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Od czego zależy wysokość alimentów?

Nie ma z góry określonej konkretnej kwoty należnej z tytułu alimentów. Przepisy nie określają też minimalnej kwoty alimentów. Każda sprawa jest traktowana indywidualnie. Pod uwagę brane są dwa kryteria:

  1. usprawiedliwione potrzeby dziecka
  2. możliwości majątkowe i zarobkowe osoby zobowiązanej.

Usprawiedliwione potrzeby obejmują środki utrzymania, a w miarę potrzeby także środki wychowania. Zaspokojenie potrzeb utrzymania polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia. Zaspokojenie zaś potrzeb dziecka w zakresie jego wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także osobistej troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie.

Natomiast, przy ocenie możliwości zarobkowych zobowiązanego uwzględnia się jego wynagrodzenie za pracę. A także dochody z innych źródeł, jak dochody z umowy o dzieło, umowy zlecenia. Na równi z wynagrodzeniem za pracę traktuje się uzyskiwanie świadczeń emerytlano – rentowych, zasiłków z ubezpieczenia społecznego za czas niezdolności do pracy, czy stypendia, itp.

Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, powinna w pełni wykorzystywać swe siły, kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskiwania dochodów niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb osób uprawnionych do alimentacji. Jeżeli zobowiązany nie wykorzystuje posiadanych możliwości, uchyla się od świadczeń alimentacyjnych, lub wskutek zawinionych przyczyn nie podejmuje pracy, jego możliwości zarobkowe oceniane są według zarobków, jakie osiągnąłby, gdyby podjął stosowne zatrudnienie.

Czy wysokość alimentów może ulec zmianie?

W sytuacji, gdy dojdzie do zmiany usprawiedliwionych potrzeby dziecka, np. dziecko zachoruje, albo podejmie edukację szkolną, podejmie naukę na zajęciach pozalekcyjnych (lub odwrotnie, stan zdrowia ulegnie poprawie, dziecko zrezygnuje z dodatkowej nauki) wówczas można mówić o zmianie zakresu potrzeb dziecka. Podobnie, jak może zmienić się sytuacja dziecka, zmianie może ulec także sytuacja osoby zobowiązanej do alimentów (np. z powodu choroby). Sytuacje te mogą być podstawą do zmiany wysokości świadczeń alimentacyjnych (podwyższenie, obniżenie alimentów).

Czy jest możliwe uchylenie alimentów?

Rodzic nie ma możliwości samodzielnie uchylić się od obowiązku łożenia na utrzymanie dziecka. Jednakże mogą powstać takie sytuacje, w których będzie on mógł ubiegać się o uchylenie tego obowiązku. Obowiązek alimentacyjny może zostać uchylony, gdy dziecko jest w stanie się samo utrzymać, bowiem podjęło pracę, albo posiada majątek, który przynosi dochody pozwalające mu na utrzymanie się. Obowiązek alimentacyjny może zostać uchylony w sytuacji, gdy jego realizowanie łączy się dla rodzica z nadmiernym uszczerbkiem (z powodu choroby, inwalidztwa). Przyczyna uchylenia obowiązku może być tez sytuacja, gdy dziecko nie dokłada starań, by zacząć samodzielnie się utrzymywać (np. po skończonej edukacji nie podejmuje pracy).

Jaki sąd jest właściwy i jakie dokumenty są potrzebne w sprawach o alimenty?

W sprawach o przyznanie alimentów właściwy jest sąd rejonowy, wydział rodzinny miejsca zamieszkania zobowiązanego lub uprawnionego (wybór należy do powoda). W sprawach o uchylenie alimentów właściwym będzie sąd miejsca zamieszkania pozwanego. Dokumentami potrzebnymi są akt urodzenia dziecka oraz wszelkie dokumenty, które pozwolą na ocenę wysokości świadczeń, czy ich zmianę, bądź uchylenie, np.:

  • zaświadczenie o realizowaniu przez dziecko obowiązku szkolnego
  • informacja o wysokości należności za dodatkowe zajęcia dziecka
  • informacja o stanie zdrowia dziecka, czy jego dokumentacja medyczna
  • informacja o stanie zdrowia rodzica, czy jego dokumentacja medyczna (przy uchyleniu, obniżeniu alimentów)
  • rachunki za czynsz najmu mieszkania, lub informacja ze spółdzielni o wysokości czynszu, czy też umowa najmu mieszkania
  • rachunki za media